W dniu 22 sierpnia 2017 r. skierowaliśmy wniosek do Burmistrza Miasta Brzegu o zmianę zakresu przebudowy ul. Wolności w Brzegu tak, aby nie obejmowała wycinki drzew. W ramach modernizacji ul. Wolności  urzędnicy zaplanowali usunięcie wszystkich drzew, w ich miejsce mają powstać miejsca parkingowe oraz droga dla rowerów. Przebudowa budzi spore kontrowersje. Naszym zdaniem wycinka drzew jest nieuzasadniona, a ulicę można zmodernizować zachowując zadrzewienia, które są jej niewątpliwym atutem.

Ulica Wolności w Brzegu, źródło

Aleksandra Zienkiewicz Przewodnicząca
Stowarzyszenie Ochron Drzew „miastoDrzew”
miastodrzew@gmail.com

 

Sz. P. Jerzy Wrębiak
Burmistrz Brzegu
um@brzeg.pl

 

Szanowny Panie Burmistrzu,

 

w imieniu Stowarzyszenia Ochrony Drzew „miastoDrzew” wnioskuję w trybie art. 241 Kodeksu Postępowania Administracyjnego o zmianę zakresu przebudowy ul. Wolności w Brzegu tak, aby nie obejmowała wycinki drzew.

 

Uzasadnienie:

 

Nasz wniosek popieramy następującymi argumentami:

 

1. Przebudowa ul. Wolności ma być dofinansowana ze środków przeznaczanych na walkę z niską emisją. Zanieczyszczenia niskoemisyjne pochodzą z palenisk na paliwa stałe oraz z samochodów o silnikach spalinowych i hybrydowych. Drzewa zaś, w szczególności dojrzałe, działają jak wielkie filtratory, czyli zmniejszają takie zanieczyszczenia, zarówno pyłowe, jak i chemiczne (tlenki azotu, ozon, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, itp). Duże drzewo może w ciągu roku usunąć 1,9 kg zanieczyszczeń, drzewo średnich rozmiarów – 1,26 kg, a drzewo małe – 0,54 kg (źródło: Szczepanowska i Sitarski 2015, badania drzew na Pradze Północ w Warszawie). Co istotne, na pozbawionych drzew ulicach zanieczyszczeń pyłowych jest 3-4 razy więcej, niż tam, gdzie rosną drzewa przydrożne (źródło: Robinette 1972).

 

2. Wysoce niefortunnym zbiegiem okoliczności jest usuwanie drzew pod drogę rowerową. Ruch rowerowy określany jest jako ekologiczny, ponieważ jest bezemisyjny. Niestety, sytuowanie drogi rowerowej w taki sposób, by jednocześnie usunąć drzewa, stawia pod znakiem zapytania ową „ekologiczność”, ponieważ usunięcie drzew będzie stanowić niepowetowaną stratę zarówno w krajobrazie, jak i środowisku, co wykazaliśmy w punkcie 1.

 

Również niepokojąco wyglądają plany usunięcia drzew pod miejsca parkingowe (równoległe), podczas gdy obecnie po tej stronie ulicy samochody zaparkowane są równolegle na jezdni, zupełnie nie kolidując z drzewami.

 

3. Ul. Wolności jest spokojną ulicą, po której nie odbywa się nadmierny ruch samochodów. Z tego względu nie ma uzasadnienia dla budowania infrastruktury dedykowanej dla rowerzystów. Ruch rowerów na takiej ulicy powinien odbywać się na zasadach ogólnych. Dla zwiększenia bezpieczeństwa niechronionych uczestników ruchu drogowego można zastosować proste fizyczne środki spowolnienia ruchu, jak progi wyspowe (po których muszą przejechać auta osobowe, ale autobusy już nie). Tego typu rozwiązania stosowane są w bardzo wielu miastach niemieckich, w tym w stolicy, Berlinie, ale także z powodzeniem są wprowadzane we Wrocławiu, który jest w awangardzie, jeśli chodzi o rozwój infrastruktury dla rowerzystów. Zalety tego rozwiązania są nie do przecenienia: zachowany zostaje dojrzały drzewostan, rowerzyści mogą bezpiecznie poruszać się ulicą, a auta mogą się płynnie poruszać.

 

Warto nadmienić, że obecność drzew wzdłuż ulic przyczynia się do obniżenia średniej prędkości samochodów, co najmniej o 5 km/h (źródło: Dun Burden, „22 benefits of street trees”). Dla bezpieczeństwa ma to niebagatelne znaczenie.

 

4. Drzewa w otoczeniu budynków mieszkalnych ściśle wpływają na jakość życia. Ich oddziaływanie nie jest tylko fizyczne: drzewa obniżają napięcie i stres oraz ciśnienie krwi, uspokajają, a jednocześnie zwiększają koncentrację. A także – tworzą przyjemną w odbiorze przestrzeń. Dlatego pozbawienie ulicy Wolności drzew spowoduje utratę jej atrakcyjności dla rowerzystów i pieszych. Doskwierający będzie też brak cienia. Efektem tego może być, paradoksalne, omijanie tej ulicy w upalne dni.

 

5. Drzewa wyparowując wodę i dając cień, zmniejszają odczuwalną temperaturę powietrza, co ma szczególne znaczenie latem. Pomiary prowadzone w letni gorący dzień wykazały, że przy temperaturze powietrza 32°C, bezpośrednio nasłoneczniona powierzchnia asfaltowa miała temperaturę 52°C, betonowa 42°C, odkryty trawnik 35°C, a pod koroną drzewa zanotowano 28°C, czyli różnica pomiędzy nasłonecznioną nawierzchnią asfaltową a terenem osłoniętym koroną drzewa może dochodzić nawet do 24°C (źródło: Simonds 1983). Z tego powodu wydłużana jest również żywotność nawierzchni ulic i chodników – dzięki zmniejszeniu amplitudy temperatury w ciągu doby.

 

Te właściwości drzew mają także znaczenie dla osób mieszkających w budynkach usytuowanych przy nich: duże drzewo w gorące letnie popołudnie może wyparować ponad 265 litrów wody na godzinę, a związany z tym efekt chłodzący można porównać do pracy pięciu przeciętnych klimatyzatorów (źródło: Leonard 1972). Ów efekt pozwala zmniejszyć wysokość nakładów na klimatyzację latem. Z kolei zimą, dzięki ograniczaniu szybkości wiatru, drzewa rosnące w pobliżu budynków mogą zmniejszyć zużycie opału o 10- 25% (źródło: Szczepanowska 2001), co również ma znaczenie w walce z niską emisją.

 

6. Istnieje ryzyko, że inwestycja w tej formie może być zakwestionowana przez dysponującego środkami na walkę z niską emisją, jeśli istotna część środków zostanie wydatkowana niezgodnie z przeznaczeniem, tj. na działania nieprzyczyniające się do spadku zanieczyszczeń powietrza. A budowa infrastruktury drogowej kosztem drzew, które do tej pory redukowały zanieczyszczenia, może być uznana za takie działanie.

 

Biorąc pod uwagę powyższe, apelujemy o ponowne przeanalizowanie możliwych rozwiązań przy modernizacji ulicy Wolności i aneksowanie umowy, w celu osiągnięcia lepszego efektu środowiskowego, ukierunkowanego na zmniejszenie niskiej emisji.

 

Zgodnie z art. 39(1) par. 1 KPA, proszę o odpowiedź na niniejszy wniosek wyłącznie w formie elektronicznej na adres e-mail: miastodrzew@gmail.com.

Z poważaniem,
Aleksandra Zienkiewicz
Przewodnicząca Stowarzyszenia „miastoDrzew”

Wniosek do burmistrza Brzegu w sprawie zmiany zakresu przebudowy ul. Wolności